Conclusie
"Ik had geen ongeval gehad en ik was niet op mijn hoofd gevallen. Alleen door mezelf mentaal uit te putten zijn die fysieke symptomen er gekomen."
Romuald
Romuald is bediende, hij heeft een zware burn out en herstel achter de rug:
Het is indrukwekkend.
Ik had geen ongeval gehad
en ik was niet op mijn hoofd gevallen.
Ik putte mezelf uit
zonder dat ik het besefte.
Daardoor zijn die fysieke symptomen
er gekomen.
Len, werkte als journalist toen hij een burn out kreeg, hij wil zijn ervaring delen om andere mensen te wijzen op de impact van een burn out:
Het idee dat het oké is
om ook eens ergens in te mislukken,
het idee om ook toe te geven
dat het toch niet goed gaat
of dat het toch niet helemaal is
wat je er zelf van dacht,
als daar al wat minder, inderdaad,
druk op ligt,
als dat al gewoon
wat meer aanvaard wordt,
dat je ook eens met je hoofd
keihard tegen de muur kunt lopen,
dat zou op zich gewoon
ook al opening laten, denk ik,
om mensen dat te laten toegeven,
dat het gewoon niet is wat ze willen
of dat het niet goed gaat.
Dirk De Wachter, de bekende psychiater, krijgt ook vaak te maken met Burn out, hij heeft een uitgesproken mening over de oorzaken en symptomen:
Kunnen we het niet
een beetje rustig aan doen, zeg?
Kun je niet een beetje minder perfect
en minder fantastisch
en minder overdreven bestaan?
Romuald:
Alles gaat sneller.
Dat is iets
wat we allemaal wel meemaken.
Soms zijn we er ons niet van bewust
dat we daar op het werk ook in zitten.
Dan luisteren we niet meer
naar de signalen van ons lichaam
Zo werd ik nerveus en kwaad,
hoewel ik zo helemaal niet ben.
Dirk De Wachter:
In onze wereld moeten we leren wachten,
zeg ik altijd,
maar ik denk, het kunnen wachten
zonder verwachtingen,
het kunnen rustig een stapje terug
zetten en het een beetje laten zijn.
Dat is nogal cruciaal eigenlijk.
Ook in het werk, hè. Want je zou denken:
ah ja, dat moet je dan thuis maar doen,
maar ik denk dat ook in het werk
dat er momenten ingebouwd moeten zijn
van: een beetje laten zijn.
En dat die niet in een soort efficiëntie
worden gemeten.
Hoe kunnen we daar een soort
van natuurlijkheid in brengen,
waarbij mensen voldoende tijd hebben
om eventjes rustig achterover te zitten
en met mekaar een beetje te babbelen.
Dat lukt niet goed, hè, omdat de wereld
heel erg tegenzit wat dat betreft.
We moeten allemaal fantastisch zijn.
Dus ik predik dan,
en ik gebruik dat woord
een beetje ironiserend over mijzelf,
ik predik dan 'gewonigheid',
doe eens gewoon.
Marijke, is bediende, zij merkte dat er iets met haar aan de hand was. Het bleken stressgevoelens te zijn die haar richting een Burn out duwden:
Het is aanvaarden van:
Eigenlijk is het allemaal nog wel goed.
Allee ja, ik heb nog een job,
Ja, gewoon in het reine komen van:
Het is allemaal nog zo slecht niet.
Linda, heeft twee jaar geleden een burn out gekregen, ze zoekt nog naar oplossingen:
Ik was ook 55 toen ik het kreeg.
Ik denk dat het net op tijd was
om te beginnen met mild te zijn
tegenover mijzelf
en te stoppen met die hoge eisen
en dat 'ik moet, moet, moet'.
Ja, ik denk, persoonlijk groei je wel,
maar ja, het vraagt ook veel van jezelf.